Biografia chronologiczna

• 1859

  15 grudnia – W Białymstoku (ul. Zielona 6) w rodzinie Mordki (Marka Fabjanowicza) i Liby Rochli (Rozalii) przychodzi na świat ich pierwszy syn, Lejzer (Łazarz) Markowicz Zamenhof.

  

• 1869

  Sierpień – Zaczyna naukę w pierwszej klasie gimnazjum w Białymstoku, ale dwa miesiące później przerywa naukę z powodu choroby.

  

• 1870

  Sierpień – Ponownie zaczyna naukę w pierwszej klasie.

• 1873

  Sierpień – Rozpoczyna naukę w czwartej klasie, ale nauka trwa tylko cztery miesiące.

  Grudzień – Rodzina Zamenhofów osiedla się w Warszawie (ul. Nowolipie 28).

• 1874

  Sierpień – Zaczyna naukę w czwartej klasie w II Gimnazjum Męskim w Warszawie.

  

• 1878

  17 grudnia – Świętowanie narodzin Lingwe Uniwersala.

• 1879

  Maj-czerwiec – Egzaminy w ostatniej (ósmej) klasie gimnazjum.

  27 czerwca – Otrzymuje świadectwo maturalne i srebrny medal na ukończenie gimnazjum.

  Sierpień – Dostaje się na medycynę na Uniwersytecie Moskiewskim.

  Wrzesień – Rozpoczyna naukę na uniwersytecie.

  

• 1880

  Przygotowuje gramatykę języka jidysz.

• 1881

  13 marca – Zamach na cesarza Aleksandra II. Sytuacja w Rosji destabilizuje się.

  Maj – Zdaje egzaminy na Uniwersytecie Moskiewskim i decyduje się na przeniesienie się do Warszawy.

  Lato – Przygotowuje dwa bruliony z notatkami na temat Języka Uniwersalnego.

  

  Wrzesień – Rozpoczyna trzeci rok studiów medycznych na Uniwersytecie Warszawskim.

  

• 1882

  Styczeń-luty – Artykuł Cóż w końcu począć? w rosyjskojęzycznym tygodniku Razsvet (Świt).

  Luty – Zakłada prasyjonistyczne stowarzyszenie Szeerit-Izrael.

  7 kwietnia – Artykuł Pod wspólnym sztandarem! w tygodniku Razsvet.

  Sierpień – Trzeci brulion z notatkami na temat Lingwe Universala.

• 1883

  18 sierpnia – Zostaje współzałożycielem warszawskiej grupy Chibbat Syjon i zostaje wybrany na przewodniczącego komitetu wykonawczego.

  18 listopada – List do członków młodzieżowej żydowskiej organizacji socjalistycznej Bilu.

• 1884

  Pod koniec roku – Zakończenie studiów na uniwersytecie.

• 1885

  Luty-maj – Lekarz w Wiejsiejach.

  Maj-listopad – Staż na oddziale okulistycznym Szpitala Żydowskiego w Warszawie.

  Grudzień-maj 1886 – Okulista w Płocku.

• 1886

  Maj-czerwiec – Nauka i staż w Wiedniu.

  Jesień – Poznaje Kejlę (Klarę) Zilbernik.

• 1887

  30 marca – Zaręczyny Ludwika Łazarza Zamenhofa i Klary Zilbernik.

  2 czerwca – Zezwolenie cenzury na druk Unua Libro (Pierwszej książki) w języku rosyjskim.

  26 lipca – Zezwolenie na publikację Unua Libro. Ten dzień uznaje się za dzień narodzin języka esperanto.

  

  9 sierpnia – Ślub. Małżonkowie osiedlają się na ulicy Przejazd 9.

  

  Jesień – Ukazuje się francuskie, niemieckie i polskie wydanie Unua Libro.

• 1888

  Styczeń – Dua Libro de l’ lingvo internacia.

  

  11 czerwca – Narodziny Adama Zamenhofa.

  24 września – Zwraca się do Centralnej Administracji Spraw Prasowych o zezwolenie na wydawanie tygodnika La internaciulo.

  15 października – Prośba w sprawie La internaciulo zostaje odrzucona.

• 1889

  Styczeń-luty – Plena vortaro rusa-internacia (Pełny słownik rosyjsko-międzynarodowy) oraz Meza vortaro internacia-germana (Pośredni słownik międzynarodowo-niemiecki).

  1 września – Pierwszy numer La Esperantisto.

  Listopad – Osiedlenie się w Chersoniu jako okulista.

  13 grudnia – Narodziny Zofii Zamenhof.

• 1890

  25 marca – Założenie Międzynarodowej Ligi Esperantystów.

  Maj – Powrót do Warszawy (Nowolipki 21).

  Jesień – W podręczniku Vsemirnyj jazyk Esperanto (Światowy język esperanto) zostaje opublikowany wiersz La Espero w esperanto i w języku rosyjskim, który później stanie się hymnem esperantystów.

  Grudzień – Liga kończy swoją działalność bezpowrotnie.

• 1891

  Grudzień – Decyduje się na przerwanie wydawania La Esperantisto, jednak Wilhelm Heinrich Trompeter przejmuje na siebie koszty wydawnicze i wyznacza Zamenhofowi pensję za pracę redaktora.

  

• 1892

  31 sierpnia – Śmierć Liby Rochli Zamenhof.

• 1893

  Styczeń – Założenie Międzynarodowej Ligi Esperanckiej, której sekretarzem jest Zamenhof, by móc dokonywać głosowań w kwestiach związanych z esperanto.

  Sierpień – Universala Vortaro (Słownik powszechny).

  Październik – Przeprowadzka do Grodna.

• 1894

  Styczeń – Rozpoczyna publikowanie projektu dotyczącego reform w esperanto w La Esperantisto.

  15 listopada – Projekt reform zostaje odrzucony w wyniku głosowania. Ekzercaro i Hamleto.

• 1895

  15 sierpnia – Ostatni (1895, nr 5-6) numer czasopisma La Esperantisto. Zamenhof na kilka lat zaprzestaje prawie wszystkich działań związanych z esperanto.

• 1896

  Z Wilhelmem Schenbergiem przeprowadza badanie wzroku u wszystkich uczniów w Grodnie.

• 1897

  Październik – Powrót do Warszawy (Dzika 9).

  

• 1900

  3 sierpnia – Louis de Beaufront przedstawia Istotę i przyszłość w Paryżu.

• 1901

  Kwiecień – Hilelizm. Projekt rozwiązania kwestii żydowskiej.

  6 sierpnia – Umowa z Hachette.

• 1902

  Zamenhof stopniowo powraca do aktywnej działalności w ruchu esperanckim.

• 1903

  Listopad – Fundamenta Krestomatio.

  

• 1904

  29 stycznia – Narodziny Lidii Zamenhof.

  

• 1905

  22 stycznia – Wybuch Rewolucji 1905 roku w Rosji.

  Lipiec – Fundamento de Esperanto.

  29 lipca – Zostaje mianowany kawalerem Legii Honorowej.

  5-12 sierpnia – I Światowy Kongres Esperanto w Boulogne-sur-Mer.

  

• 1906

  Styczeń – Dogmaty hilelizmu w Ruslanda Esperantisto.

  Marzec – Homaranizm.

  27 sierpnia - 5 września – II Światowy Kongres Esperanto w Genewie.

  

  Wrzesień – Pierwszy numer czasopisma La Revuo założonego przez Charles'a Bourleta, by Zamenhof mógł tam publikować swoje przekłady.

  15-23 października – Uczestniczy w konsultacjach reformatorów językowych w Brukseli i Paryżu.

  

• 1907

  12-17 sierpnia – III Światowy Kongres Esperanto w Cambridge.

  

  15-24 października – Komitet Delegatów spotyka się w Paryżu i przyjmuje esperanto z modyfikacjami.

  

  30 listopada – Śmierć Marka Fabjanowicza Zamenhofa.

  Publikuje tłumaczenie komedii Rewizor Gogola na język esperanto (La Revizoro).

• 1908

  18 stycznia – Zerwanie kontaktów z Delegatami.

  16-22 sierpnia – IV Światowy Kongres Esperanto w Dreźnie.

  

  Ukazują się przekłady następujących dzieł na esperanto:
  Ifigenia w Taurydzie Goethego (Ifigenio en Taŭrido);
  Zbójcy Schillera (La rabistoj);
  Grzegorz Dyndała Moliera (Georgo Dandin).

• 1909

  5-11 września – V Światowy Kongres Esperanto w Barcelonie.

  

• 1910

  20-25 kwietnia – I Rosyjski Kongres Esperantystów w Sankt-Petersburgu.

  14-20 sierpnia – VI Światowy Kongres Esperanto w Waszyngtonie.

  

  Przekład Marty Elizy Orzeszkowej na esperanto, Lingvaj Respondoj, Proverbaro Esperanta.

  

• 1911

  26-29 lipca – Uczestnictwo korespondencyjne w Kongresie Ras w Londynie.

  20-27 sierpnia – VII Światowy Kongres Esperanto w Antwerpii.

  

• 1912

  11-18 sierpnia – VIII Światowy Kongres Esperanto w Krakowie.

  

• 1913

  Maj – Homaranizm (pierwsza praca wydana pod prawdziwym imieniem).

  

  24-31 sierpnia – IX Światowy Kongres Esperanto w Bernie.

  

• 1914

  1 sierpnia – Małżeństwo Zamenhofów zostaje zmuszone do zatrzymania się w Kolonii z powodu wybuchu I wojny światowej.

  15 sierpnia – Powrót do Warszawy po długiej drodze powrotnej.

  18 października – Projekt Kongresu Neutralnej Religii dla Ludzkości.

  Grudzień – Apel do dyplomatów Po Wielkiej Wojnie (Post la Granda Milito).

• 1915

  3 marca – Zakończenie prac nad przekładem Biblii (Starego Testamentu).

  Marzec – Rozpoczyna tłumaczenie baśni Andersena.

  Lipiec – Przeprowadzka na Królewską 41.

  Proponuje stałą rewizję Esperanto.

• 1917

  15 lutego – Ostateczna wersja homaranizmu.

  Marzec – Pisze esej O Bogu i nieśmiertelności.

  14 kwietnia – Śmierć.

  

  16 kwietnia – Pogrzeb.

  

Ta biografia chronologiczna została po raz pierwszy opublikowana w La Ondo de Esperanto (2009, nr 12).