تاریخ وار سوانح حیات

1859

15-a de decembro: En Bjalistoko (strato Zielona 6) en la familio de Mordka (Mark Fabianoviĉ) kaj Liba Roĥla (Rozalia) Zamenhof naskiĝas ilia unua filo, Lejzer (Lazar) Markoviĉ Zamenhof.
1869

Aŭgusto: Eklernas en la unua klaso de la mezlernejo en Bjalistoko, sed post du monatoj forlasas la lernadon pro malsano.
1870

Aŭgusto: Denove eklernas en la unua klaso.
1873

Aŭgusto: Eklernas en la kvara klaso, sed la lernado daŭras nur kvar monatojn.

Decembro: La familio Zamenhof ekloĝas en Varsovio (strato Nowolipie 28).
1874

Aŭgusto: Eklernas en la kvara klaso de la 2-a vira gimnazio de Varsovio.
1878

17-a de decembro: Festado de la naskiĝo de Lingwe Uniwersala.
1879

Majo-junio: Ekzamenoj en la lasta (oka) klaso de la gimnazio.

27-a de junio: Ricevas la abiturientan ateston kaj arĝentan medalon en la gimnazio.

Aŭgusto: Aliĝas al la medicina fakultato de la Moskva Universitato.

Septembro: Ekstudas en la universitato.
1880

Pretigas gramatikon de la jida lingvo.
1881

13-a de marto: Murdo de la imperiestro Aleksandro la 2-a. La situacio en Rusio malstabiliĝas.

Majo: Plenumas ekzamenojn en la Moskva Universitato kaj decidas eksiĝi el ĝi kaj eklerni en Varsovio.

Somero: Pretigas du kajerojn de Lingvo universala.

Septembro: Ekstudas en la tria studjaro de la medicina fakultato de la Varsovia Universitato.
1882

Januaro-februaro: Artikolo Kion do finfine fari? en la ruslingva juda semajnĵurnalo Razsvet.

Februaro: Fondas la pracionistan societon Ŝeerit-Israel.

7-a de aprilo: Artikolo Sub la komuna standardo! en Razsvet.

Aŭgusto: La tria kajero de Lingvo Universala.
1883

18-a de aŭgusto: Kunfondas la Varsovian grupon de Ĥibat-Cion kaj elektiĝas kiel la prezidanto de ĝia plenumkomitato.

18-a de novembro: Letero al la anoj de la junulara socialisma juda grupo Bilu.
1884

Jarfino: Fino de la universitataj studoj.
1885

Februaro-majo: Kuracisto en Veisiejai.

Majo-novembro: Staĝado en la oftalmologia fako de la Varsovia juda malsanulejo.

Decembro-majo 1886: Okulkuracisto en Płock.
1886

Majo-junio: Studado kaj staĝado en Vieno.

Aŭtuno: Konatiĝo kun Kejla (Klara) Zilbernik.
1887

30-a de marto: Gefianĉiĝo de Lazar Zamenhof kaj Klara Zilbernik.

2-a de junio: Cenzura permeso por la presado de la Unua Libro en la rusa lingvo.

26-a de julio: Permeso por la enmondigo de la Unua Libro. Ĉi tiu tago estas konsiderata kiel la naskiĝdato de la lingvo.

9-a de aŭgusto: Geedziĝo. La geedzoj ekloĝas en la strato Przejazd 9.

Aŭtuno: La franca, germana kaj pola eldonoj de la Unua Libro.
1888

Januaro: Dua Libro de l’ lingvo internacia.

11 جون کو ایڈم ضامن ہوف پیدا ہوا۔

24-a de septembro: Petas la Ĉefan Administracion pri pres-aferoj permesi eldonon de ĉiusemajna gazeto La internaciulo.

15-a de oktobro: La peto pri La internaciulo estas rifuzita.
1889

Januaro-februaro: Plena vortaro rusa-internacia kaj Meza vortaro internacia-germana.

1-a de septembro: La unua numero de La Esperantisto.

Novembro: Establiĝo kiel okulkuracisto en Ĥerson.

13 دسمبر کو صوفیہ ضامن ہوف پیدا ہوئی۔
1890

25-a de marto: Fondo de la Ligo internacia de Esperantistoj.

Majo: Reveno al Varsovio (Nowolipki 21).

Aŭtuno: En la lernolibro Vsemirnyj jazyk Esperanto (La tutmonda lingvo Esperanto) estas presita La Espero en Esperanto kaj en la rusa lingvo; ĝi fariĝos himno esperantista.

Decembro: La Ligo ĉesas sen ekfunkcii.
1891

Decembro: Decidas interrompi la eldonadon de La Esperantisto, sed Wilhelm Heinrich Trompeter surprenas la eldonkostojn kaj asignas al Zamenhof redaktoran salajron.
1892

31-a de aŭgusto: Morto de Liba Roĥla Zamenhof.
1893

Januaro: Fondo de Internacia Ligo Esperantista, kun Zamenhof kiel la sekretario, kun la celo voĉdoni pri Esperanto-aferoj.

Aŭgusto: Universala Vortaro.

Oktobro: Transloĝiĝo al Grodno.
1894

Januaro: Komencas publikigi en La Esperantisto projekton pri reformoj en Esperanto.

15-a de novembro: Voĉdona malakcepto de la reformprojekto. Ekzercaro kaj Hamleto.
1895

15-a de aŭgusto: La lasta (1895, n-ro 5-6) numero de La Esperantisto. Zamenhof por kelkaj jaroj ĉesigas preskaŭ ĉiujn Esperanto-okupojn.
1896

Esploras kun Vilhelm Ŝenberg la vidkapablon de ĉiuj lernejanoj en Grodno.
1897

Oktobro: Reveno al Varsovio (Dzika 9).
1900

3-a de aŭgusto: Louis de Beaufront prezentas Esencon kaj estontecon en Parizo.
1901

Aprilo: Hilelismo. Projekto de solvo de la hebrea demando.

6-a de aŭgusto: Kontrakto kun Hachette.
1902

Zamenhof iom post iom revenas al Esperanto-aktivado.
1903

Novembro: Fundamenta Krestomatio.
1904

29 جنوری کو لِڈیا ضامن ہوف پیدا ہوئی۔
1905

22-a de januaro: Komenco de la Unua Ruslanda Revolucio.

Julio: Fundamento de Esperanto.

29-a de julio: Nomumita kiel kavaliro de la Honora Legio.

5–12-a de aŭgusto: La 1-a Universala Kongreso de Esperanto (UK) en Bulonjo-ĉe-Maro.
1906

Januaro: Dogmoj de hilelismo en Ruslanda Esperantisto.

Marto: Homaranismo.

27-a de aŭgusto – 5-a de septembro: La 2-a UK en Ĝenevo.

Septembro: La unua numero de La Revuo, fondita de Carlo Bourlet por ke Zamenhof aperigu siajn tradukojn.

15–23-a de oktobro: Partoprenas konsultiĝon de lingvoreformistoj en Bruselo kaj Parizo.
1907

12–17 de aŭgusto: La 3-a UK en Kembriĝo.

15–24 de oktobro: La Delegacia Komitato kunvenas en Parizo kaj akceptas Esperanton kun modifoj.

30-a de novembro: Morto de Mark Fabianoviĉ Zamenhof.

La Revizoro (Gogol).
1908

18-a de januaro: Rompo de la kontaktoj kun la Delegacio.

16–22-a de aŭgusto: La 4-a UK en Dresdeno.

Ifigenio en Taŭrido (Goethe), La rabistoj (Schiller), Georgo Dandin (Molière).
1909

5–11-a de septembro: La 5-a UK en Barcelono.
1910

20–25-a de aprilo: La 1-a Ruslanda Esperantista Kongreso en Sankt-Peterburgo.

14–20-a de aŭgusto: La 6-a UK en Vaŝingtono.

Marta (Orzeszko), Lingvaj Respondoj, Proverbaro Esperanta.
1911

26–29-a de julio: Koresponda partopreno en Kongreso de rasoj en Londono.

20–27-a de aŭgusto: La 7-a UK en Antverpeno.
1912

11–18-a de aŭgusto: La 8-a UK en Krakovo.
1913

Majo: Homaranismo (unuafoje kun la vera nomo).

24–31-a de aŭgusto: La 9-a UK en Berno.
1914

1-a de aŭgusto: La geedzoj Zamenhof pro la komenco de la mondmilito estas haltigitaj en Kolonjo.

15-a de aŭgusto: Reveno al Varsovio post longa ĉirkaŭvojo.

18-a de oktobro: Projekto de Kongreso de neŭtrale-homa religio.

Decembro: Alvoko al la diplomatoj Post la Granda Milito.
1915

3-a de marto: Fintraduko de la Biblio (La Malnova Testamento).

Marto: Komencas traduki fabelojn de Andersen.

Julio: Transloĝiĝo al Królewska 41.

Proponas porĉiaman revizion de Esperanto.
1917

15-a de februaro: La lasta versio de la homaranismo.

Marto: Ekverkas la eseon Pri Dio kaj pri senmorteco.

14 اپریل کو ضامن ہوف دارِ فانی سے کوچ کر گئے۔

16 اپریل کو ضامن ہوف کی تدفین کی گئی۔